बिर्तामोड, चैत १८ । इस्लाम धर्मावलम्बीहरूका लागि सबैभन्दा पवित्र महिना रमजानको समापनसँगै मुस्लिम समुदायले आज इद उल फित्र अर्थात इद मनाउँदै छन् ।
हिजरी पात्रोअनुसार रमजानको अन्त्यमा मनाइने यो पर्व प्रार्थना, भेटघाट, नयाँ लुगा र मिठाइ आदान–प्रदान गरेर उत्सवको रूपमा मनाउने गरिन्छ ।
नेपालमा सरकारले इस्लाम धर्मावलम्बीको पर्व इदका अवसरमा सार्वजनिक बिदा दिएर यसलाई राष्ट्रिय पर्वको रुपमै महत्व दिएको छ ।
इद अल–फित्र इस्लाम धर्मावलम्बीहरूको महत्वपूर्ण पर्व मानिन्छ, जुन रमजान महिनाको समाप्तिको संकेतस्वरूप मनाइन्छ ।
रमजानको अवधिमा धर्मनिष्ठ मुस्लिमहरूले प्रत्येक दिन बिहानको झिसमिसेदेखि साँझको सुर्यास्तसम्म रोजा (उपवास) राख्ने गर्छन् ।
यो महिना इबादत, दान–पुण्य र सदाचारका लागि विशेष मानिन्छ । यस अवधिमा रोजा खोलेर परिवार र मित्रसँग रमाइलो गर्ने परम्परा पनि रहिआएको छ भने आफ्नो गक्षअनुसार दान दक्षिणा गरेर पुण्य कमाउने काम पनि अधिक हुन्छ ।
सामान्यतया इद को अर्थ खुसी हो । एक महिना रमजानको व्रत बसेको र यस महिनामा आफूलाई इस्लाम धर्मले बर्जित गरेको कामबाट अलग राख्न सकेको तथा धेरैभन्दा धेरै पुण्यको काम गरेको खुसीमा इदको खुसियाली मनाउने गरिन्छ ।
विशेषगरी बिहान इदको नियतले नुहाएर सफा र पवित्र भएर मानिसहरु नजिकैको खुला मैदान वा तोकिएको खुला स्थानमा पुगेर इदको नमाज पढ्ने गर्दछन् ।
इदको नमाज पढ्नुअघि गक्ष भएकाहरुले तोकिएको निश्चित रकम (जकात फित्रा) अर्थात दानको रुपमा छुट्याउने गर्दछन् र यस्तो रकम आफूनिकटको सबैभन्दा बढी गरिबमाझ वितरण हुने गर्दछ ।
त्यस्तै, इदको नमाज पढेपश्चात मानिसहरु एकआपसमा गला मिलाएर एक अर्कालाई इदको शुभकामना दिने गर्दछन् भने एक अर्कासँग माफी लिने दिने गर्दछन् । इदको शुभकामना दिन आउनेलाई प्रत्येक घरले मिठो मसिनो जे उपलब्ध छ त्यो खुवाएर सत्कार गर्ने गर्दछन् ।
भाषा र पोशाक देशअनुसारको हुने भए पनि सामान्यतया विश्वका प्रत्येक मुसलमानको लागि रमजान महिना र इदमा गरिने अभ्यास झन्डै उस्तै नै हुने गर्दछ ।
